کاغَذ به مادهای گفته میشود که از خمیر کتان یا پنبه یا کنف یا چوب یا ضایعات کشاورزی ساخته شود و به کار نوشتن آید و در اصطلاح علمی عبارت است از تراکم الیاف سلولوزی که به طور نامنظم داخل یکدیگر شده و درنتیجه یک مادهٔ فشرده را میدهد که در ابعاد و اوزان مختلف بدست میآید.
کاغذ از زمان اختراع آن تا به امروز قابل اعتمادترین وسیله انتقال اندیشه بشر بوده است و نقش مهمی در جمعآوری و ذخیره اطلاعات و دانش بشر که نتیجهای از تجربیات و تفکرات اوست دارد و از این رو با پیدایش مرکب و صنعت چاپ و مواد رنگ دار این اندیشه بشری با ابزار نوین درآمیخت و به صورت یک پدیدهٔ مهم، امروزه با آن برخورد میگردد.
مصرف کاغذ با اختراع آن همراه بوده است که گفته میشود مصریان پیشقدم در این اختراع بودهاند و از بسیاری جهات نشانگر سطح رشد علمی و فرهنگی جامعه میباشد. با پیشرفت اطلاعات و معلومات بشر از دانش رنگ، کاغذهای رنگی برای جلب توجه و زیبایی و مقوا و کارتنهای رنگ آمیزی شده برای بستهبندی و بالاخره جعبههای شیرینی و شکلات برای مصرف خانگی و نظایر اینها همه دلیل بر دانش برتر و استفاده بشر از این صنعت و اختراع است که روز به روز رو به توسعه و تکامل میباشد و در تاریخ از آن یاد شده است.
پیدایش کاغذ با پاپیروس و پرگامنتها
به گفتهٔ تاریخ، مصریان باستان اولین مردمانی بودهاند که از نوعی نی شبیه بامبو به نام پاپیروس صفحاتی میساختند و بر روی آن مینوشتند و نیز کاغذ بردی را مصریان اختراع کردند. مردم مصر نی پاپیروس را به صورت نوارهای نازک و بسیار ظریفی کنار یکدیگر قرار میدادند و سپس به وسیلهٔ فشارها و صیقل دادن به آن به شکل ورق درمیآوردند.
سابقهٔ نوشتن به هزاران سال قبل میرسد و بشر در آغاز تمدن و ابداع خط از گل رس لوحههایی میساخت و برای نوشتن مطالب خود استفاده میکرد؛ این الواح با حرارت آفتاب خشک میشد یا با آتش میپخته است.
در ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد بود که برای ثبت و ضبط کلمات، مسئله نوشتن بر کاغذ مطرح گردید و همانطوری که اشاره شد پاپیروس را مصریها درست کردند، چند برگ پاپیروس را مصریها بهم می چسبانیدهاند تا یک نوار دراز طومار مانند بدست آید. کاغذ پاپیروس از بهم پیوستن برگها و پوستهٔ گیاهی نی مانند به نام پاپیروس است؛ برگهای پاپیروس نسبتاً شکننده بودند و لذا به فکر افتادند از پوست بعضی حیوانات مثل گوسفند، آهو و گوساله استفاده شود. نخستین بار در شهر پرگاموس واقع در آسیای صغیر، صنعتگران از پوست حیوانات با شیوههای مخصوص، پوستهای درخشان و نازکی بدست آوردند که خیلی بادوام تر و نرمتر از پاپیروس بود و معروفترین آنها کاغذ پرگامنت بود. پرگامنت از نام شهر پرگاموس گرفته شده که از مراکز تولید و توزیع این کاغذ بوده است.
در روایات و اخبار نوشته شده است که کتاب اوستا را قبل از اسلام بر روی ۱۲ هزار پوست گاو نوشتهاند که این روایت و خبر دلیل دیگری است که از قبل از اسلام در ایران، از پوست به جای کاغذ استفاده میشده است.
مردمان یونان به پاپیروس، کارتِس (cartes) میگفتهاند و کلمه کارتس به زبان عربی قرطاس گفته شده است که در حقیقت همان پاپیروس است که از شهرهای واقع در دلتای مصر، آن را به یونان بردهاند.
خط مصریان قدیم خط هیروگلیف (Hyroogleff) بوده است که بر روی پاپیروسها نقش بسته است و به موجب دو سند یونانی که مربوط به قرن سوم میلادی ذکر شده در حال حاضر در موزههای لیدن و استکهلم نگهداری میشود.[۱]
چینیها اولین و نخستین مردمانی بودند که بیش از ۲ هزار سال پیش، کاغذهایی مانند کاغذهای امروزی ساختند. ایرانیان مسلمان شیوه ساختن کاغذ را در سده نخست پس از اسلام از چینیها آموختند و آن را بهبود بخشیدند. شهر سمرقند برای سالها بزرگترین مرکز ساختن و خرید و فروش کاغذ بود. سپس، در شهرهای دیگر، از جمله بغداد، دمشق، قاهره، مراکش، جزیره سیسیل و شهرهای مسلمان نشین اسپانیا، کارخانههای کاغذسازی به راه افتاد. یافتههای باستانشناسی نشان میدهند که از قرن اول میلادی، در چین کاغذ وجود داشتهاست. در سال ۱۰۵ میلادی، یکی از درباریان، ماده جدیدی را برای امپراتور توصیف کرد که از پارچههای کهنه، پوست درختان، کنف و علف تهیه میشد وروی آن مینوشتند. به مرور زمان، شیوه تهیه کاغذ بهتر شد و ان را با الیاف گیاهانی مانند خیزران میساختند. عربها این محصول را به اروپا بردند و در سال ۱۱۵۰ میلادی، غربیان نخستین کاغذ سازی را در اسپانیا بنا کردند. ماشین تولید انبوه کاغذ را چینیها اختراع کردند. نخستین اسکناس نیز در سال ۱۰۲۴ میلادی در چین تهیه و مبادله شد.
ساخت کاغذ
الیافی که در ساخت کاغذ بکار میرود معمولاً طبیعی و شامل سلولوز است؛ و به دو روش شیمیایی و فیزیکی است. به این صورت که الیاف سلولوزی را در آب قرار میدهند تا رطوبت کافی جذب و حالت خمیری و نرم پیدا کند. سپس یر روی یک صفحه شبکه ای قرار میدهند تا خشک شود و حالت یکدست پیدا کنند. الیاف نیز با از دست دادن رطوبت خود به یکدیگر نزدیک میشوند و در نقاطی که روی یکدیگر قرار گرفتهاند یک پیوند شیمیایی ایجاد میشود که این الیاف را به هم متصل میکند.
پیرامون واژه
کاغد یا کاغذ کلمهای است پارسیو ذکر این لغت یا «ورق» در کتب قدیمیه عربی بسیار فراوان دیده میشود. خمیر کاغذ بیشتر از چوب سوزنی برگان ساخته میشود (به دلیل داشتن الیاف طولانیتر)
کاغذ یکی از فراوردههای مهم چوب است. برای ساختن کاغذ ابتدا تنه درخت را به وسیله دستگاه خردکن به خورده چوب و براده چوب تبدیل میکنند. سپس خرده چوبها را به وسیله مواد شیمیایی و روشهای مختلف در برج پخت خمیر تجزیه میکنند و از آنها الیاف سلولوزی به دست میآید که خمیر کاغذ نامیده میشود. از درهم رفتن الیاف سلولوزی و بعد از پرس آنها ورقه کاغذ ساخته میشود.
انواع برش کاغذ
اندازهٔکاغذ از نظر برش طبق استانداردهای مختلف طبقهبندی میشود. یکی از مهمترین طبقهبندیهای بینالمللی، استاندارد A است. در این استاندارد، از A0 که بزرگترین اندازه است، هرچه عدد بزرگتر میشود، ابعاد کاغذ نصف میگردد بهطوریکه:
A0:84.1*118.9 cm
A1:59.4*84.1 cm
A2:42*59.4 cm
A3:29.7*42 cm
A4:21*29.7 cm
A5:14.8*21 cm
A6:10.5*14.8 cm
البته برشهای غیراستانداردی مثل A-1 نیز وجود دارد.
مشخصات کاغذ
گرماژ
تعداد در بسته
راه یا الیاف کاغذ (LG یا SG)
منابع
↑ پرش به بالا به:۱٫۰۱٫۱ فرزان، ناصر، تاریخ تحول هنر و صنعت رنگ در ایران و جهان، تهران: انتشارات تهران، 1384، صفحات 141-155
نقاشی رنگ روغن رمز و رازهای بزرگی دارند و در ذهن بسیاری از افراد، روش نقاشی رنگ روغن با اعتبارتر از دیگر نقاشی ها است. همچنین لذت کار با رنگ روغن غیر قابل انکار است. رنگ های خالص روغنی با رایحه ای خوش واقعاً خوشایند هستند.
سه اصول نقاشی رنگ روغن کدامند؟
به هنگام نقاشی رنگ روغن، هنرمند باید سه قاعده متداول نقاشی رنگ روغن را رعایت کند:
۱٫ قاعده از کم به زیاد نقاشی رنگ روغن: وقتی لایه لایه کار نقاشی را انجام می دهید، هر لایه جدید باید از لایه قبلی انعطاف پذیرتر باشد. برای رعایت کردن این قاعده در هر لایه جدید از ماده پایه بیشتری استفاده می شود.
۲٫ دومین اصول نقاشی رنگ روغن غلیظ روی رقیق: در لایه های زیرین نقاشی باید از رنگ روغن رقیق استفاده شود و نازک کار شود و روی آن ها لایه های غلیظ کار شود. اگر روی نقاشی های ایمپاستو، لایه های رقیق کار شود، نقاشی رنگ روغن احتمالا ترک می خورد.
۳٫ قاعده سوم نقاشی رنگ روغن: استفاده از رنگ هایی که به آهستگی خشک می شوند در مقابل رنگ هایی که به سرعت خشک می شوند، رنگ هایی که سرعت خشک شدن آهسته دارند نباید پشت سر هم در لایه های زیری کار شوند زیرا وقتی از رنگ هایی که سریع خشک می شوند بر روی آن ها استفاده شود، ممکن است نقاشی رنگ روغن شما ترک بخورند.
لوازم نقاشی رنگ روغن:
♦ قلموها یکی از مهمترین لوازم نقاشی رنگ روغن می باشد:
هنگامی که می خواهید قلموهایتان را برای نقاشی رنگ روغن انتخاب کنید باید دو نکته اساسی را مد نظر داشته باشید:
شکل و الیاف قلمو. انواع و اشکال مختلفی از قلمو ها در بازار وجود دارند، مفید ترین و پر کاربردترین آنها، قلمو های گرد، صاف، رنگ روشن و یا فندقی هستند. قلموهای گرد، سری گرد و نوک تیز دارند، و برای کشیدن خط های باریک و یا نقطه گذاری مناسب هستند.
قلموهای صاف و قلموهای رنگ روشن اصولاً سری مربع شکل دارند، این حالت قلمو برای طرح های مستطیلی نقاشی رنگ روغن مناسب است. قلموهای رنگ روشن موهای کوتاه تری نسبت به قلموهای صاف دارند.
قلموهای فندقی سری صاف دارند، نوک قلموهای بیضی شکل یا همان تخم مرغی برای حرکت های باریک و ظریف و همچنین مناطق وسیع تر مناسب است. قلموهای رنگ فندقی در نقاشی رنگ روغن واقعاً کارایی بالایی دارند و بیشتر از قلموهای دیگر استفاده می شوند. موی قلموها از پوست حیوانات و یا الیاف مصنوعی تشکیل شده است.
قلموهایی با موی مصنوعی به سختی و یا انعطاف پذیری قلموهای موی حیوانات نیستند،
موی حیوانات مانند گراز حالت ارتجاعی طبیعی دارد. موی گراز معمول ترین موی حیوانات برای قلموی های نقاشی رنگ روغن است. قلموی موی گراز سخت تر از موی سمور یا squirle است و برای نقاشی هایی با خطوط ضخیم و خشن مناسب است.
قلموهایی با موی مصنوعی به سختی و یا انعطاف پذیری قلموهای موی حیوانات نیستند، اما تمیز کردن آنها بسیار راحت است، و به دفعات زیاد می توان از حلال ها و تمیز کننده ها برای تمیز کردنشان استفاده کرد.
♦ یکی دیگر از لوازم نقاشی رنگ روغن بوم است:
سطحی که در رنگ روغن استفاده می شود و معمول است، پارچه کرباس کشیده شده و قرار گرفته در یک قاب چوبی است. این بوم باید قبل از نقاشی کشیدن آماده شود در ابتدا باید به آن روغن زد.
بوم دست ساز: مقرون به صرفه است، اما درست کردنش خسته کننده و البته برای اندازه های سفارشی نقاشی رنگ روغن خوب است.
بوم باید قبل از نقاشی کشیدن آماده شود در ابتدا باید به آن روغن زد.
بوم آماده: در وقت صرفه جویی می شود، اما ارزان نیست، و اغلب آنها از کرباس هایی با کیفیت پایین استفاده شده است.
– پارچه کرباس: برای نقاشی رنگ روغن کوچک و تمرینی مناسب است.
– تخته دستی: پنل هایی که برای استفاده آماده هستند.
– چوب: باید سطحی صاف داشته باشد.
♦ پالت نقاشی رنگ روغن:
پالت نقاشی رنگ روغن بیضی شکل، صاف و یا یک تخته چوبی است که یک حفره برای جای شست و گرفتن آن دارد.
پالت نقاشی رنگ روغن بیضی شکل، صاف و یا یک تخته چوبی است
شما باید برای استفاده از پالت های چوبی، از چند هفته قبل آن را با روغن بزرک چرب کنید و بعد رنگ را روی آن بزنید تا رنگ ها جذب چوب نشوند. گزینه های دیگر پالت ها برای نقاشی رنگ روغن پالت کاغذی، سینی لعاب دار و یا شیشه هستند که در صورت نیاز می توان از آنها نیز استفاده کرد.
♦ سه پایه نقاشی:
شما نیاز به یک پایه سفت و سخت برای نگه داشتن بوم دارید. یک سه پایه چوبی میتواند بسیار کار ساز باشد.
♦ یک جعبه برای نگه داری وسایل نقاشی رنگ روغن:
درون این جعبه علاوه بر قلموها، رنگ ها، روغن، حلال، پالت و پارچه، یک شیشه برای شست و شوی قلمو ها نیز قرار می گیرد.
♦ کاردک پالت نقاشی رنگ روغن:
کاردک برای استفاده از رنگ در سطح نقاشی رنگ روغن است
کاردک ها برای مخلوط کردن رنگ روغن روی پالت استفاده میشود.
کاردک نقاشی: برای استفاده از رنگ در سطح نقاشی رنگ روغن.
پارچه یا حوله کاغذی: تمیز کردن برس و پاکسازی کلی.
چند نکته برای کشیدن نقاشی رنگ روغن:
◊ رنگ ها را زیاد با هم مخلوط نکنید، زیرا رنگ ساخته شده تیره و کدر می شود.
◊ رنگ ها را در پالت خود محدود کنید، همه رنگ ها روی پالت نگذارید، همچنین از هر رنگ مقدار کمی خارج کنید.
رنگ ها را زیاد با هم مخلوط نکنید، زیرا رنگ ساخته شده تیره و کدر می شود
◊ دو شیشه از حلال ها همراه داشته باشید، یکی به طور انحصاری برای رقیق کردن رنگ و یکی برای تمیز کردن قلموها.
◊ استفاده از رنگ پس زمینه برای شما راحت تر است نسبت به اینکه شما نقاشی را روی زمینه سفید کار کنید.
تکنیک های نقاشی رنگ روغن:
نکاتی در خصوص چند تکنیک نقاشی رنگ روغن اشاره می کنیم.
آلا پریما: (alla prima)
آلا پریما یا خیس روی خیس یک اصطلاح ایتالیایی در نقاشی رنگ روغن است و به معنی رنگ مستقیم است. به این صورت که رنگ را به طور مستقیم روی کرباس بوم قرار می دهیم، این سبک بدون رنگ های زیر سازی است، یعنی رنگی در زیر کار نیست که بخواهیم خشک شود پس در این سبک کار خیلی زود تمام می شود.
ایمپاستو: (Impasto)
رنگ زمینه در نقاشی رنگ روغن بسیار مهم است.
استفاده از یک لایه ضخیم از رنگ که بافت قلم مو یا کاردک نقاشی رنگ روغن را حفظ می کند.
کاردک نقاشی رنگ روغن:
با استفاده از کاردک نقاشی می توان یک لایه بافتدار از رنگ را اعمال کرد. عدم کنترل دقیق در استفاده از کاردک مشکل خاصی بوجود نمی آورد و می توان به راحتی با رنگ ها بازی کرد و طرح مورد نظر را بوجود آورد اما همین کار با قلمو بسیار سخت است. لذت نقاشی رنگ روغن با این سبک بسیار جالب است حتماً امتحان کنید.
رنگ زمینه نقاشی رنگ روغن:
روی سطحی که دارای ته مایه رنگ است رنگی با کنتراست بیشتر برای لایه بعدی استفاده کنید، به این معنی که دو رنگ متضاد روی هم قرار گیرند. رنگ زمینه در نقاشی رنگ روغن بسیار مهم است.
زیر سازی: (Underpainting)
نقاشی را با رنگ کم ( لایه ای نازک) شروع کنید تا خیلی زود خشک شود
نقاشی را با رنگ کم ( لایه ای نازک) شروع کنید تا خیلی زود خشک شود (مانند یک لایه خاک) و این کار باید قبل از اضافه کردن رنگ های اصلی طرح و سایر جزئیات روی بوم انجام شود، دقیقا به معنای زیر سازی.
پولیش:
پولیش یک لایه شفاف روی رنگ های خشک شده است. از یک پولیش متوسط با شفافیت بالا استفاده کنید. در این قسمت کار صبر و دقت زیادی باید داشته باشید. پولیش ها اکثراً به صورت اسپری هستند.
ایجاد عمق: (Scumbling)
بسیاری از رنگدانه های سنتی که در نقاشی رنگ روغن استفاده می شوند خطرناک است
یک لایه از رنگ را روی رنگ های خشک و یا کمی خشک قرار دهید، این کار اجازه می دهد که رنگ زیرین کمتر به چشم آید. با توجه به سلیقه نقاش این تکنیک یا به صورت خطی انجام می شود و یا به صورت نقطه ای و خالدار. با این کار به آن قسمت از نقاشی عمق می دهید و رنگی متفاوت در آن بوجود می آورید.
قلموی خشک: (Drybrush)
با استفاده از قلموی خشک مقدار کمی رنگ را به آرامی روی سطح بافت دار نقاشی بکشید.
چند نکته ایمنی در خصوص کشیدن نقاشی رنگ روغن:
بسیاری از رنگدانه های سنتی که در نقاشی رنگ روغن استفاده می شوند خطرناک است، به طور خاص، برخی از آنها حاوی سرب، کادمیوم و کبالت هستند. رنگ هایی که روی آنها CL (برچسب توجه) از مؤسسه مواد هنر و خلاقیت(ACMI) حک شده است، باید با احتیاط مورد استفاده قرار گیرند و به دستورالعمل آنها توجه شود.
حلال هایی مانند تربانتین و الکل های معدنی در فضای اتاق تبخیر می شوند، بنابراین شما باید در محلی با تهویه خوب کار کنید نه در فضای کاملاً بسته. حلال ها قابل اشتعال هستند و نباید در نزدیکی شعله قرار گیرند؛ آنها را در ظروف در بسته نگه داری کنید.
در هنگامی که نقاشی می کشید از خوردن، نوشیدن و یا سیگار کشیدن اجتناب کنید. از اسپری رنگ استفاده نکنید، مگر اینکه در یک اتاق با تهویه بسیار عالی باشید و حتماً از ماسک استفاده کنید.
چگونه می توان نقاشی رنگ روغن را جلا داد؟
پس از جلاکاری، توصیه می شود که سطح نقاشی رنگ روغن را با یک پلاستیک بپوشانید
جلا به منظور محافظت از نقاشی نهایی مورد استفاده قرار می گیرد. جلاهای تصاویر باید جدا شدنی باشند تا بتوان نقاشی ها را در صورت کثیف شدن تمیز کرد.
در مورد جلاهای نقاشی رنگ روغن دو نکته مهم را باید به خاطر داشته باشید:
۱٫ زود اقدام به جلاکاری نکنید، حتی رقیق ترین رنگ های روغنی را نیز باید به مدت ۶ ماه بگذارید تا خشک شوند. در مورد نقاش
ی های آلکیدی گریفین رقیق نیز دست کم یک ماه زمان لازم است.
۲٫ از جلا به عنوان ماده پایه استفاده نکنید زیرا این کار باعث حساسیت نقاشی به حلال می شود. و در آینده که بخواهید نقاشی را تمیز کنید نقاشی کنده می شود.
برای یک جلاکاری
اثربخش نقاشی رنگ روغن هشت گام ساده وجود دارد:
• از یک قلم موی جلاکاری مسطح پهن، نرم و فشرده (مثل قلم موی صیقل کاری یا جلاکاری وینسور و نیوتن مون آرک) استفاده کنید.
• کاری که قرار است جلاکاری روی آن انجام شود را صاف روی میز قرار دهید، جلاکاری را در حالی که کار به صورت عمودی قرار گرفته است انجام ندهید.
• جلا را به جای یک لایه ضخیم در ۱ الی ۳ لایه نازک اعمال کنید. روکش ضخیم دیرتر خشک می شود، ممکن است پس از خشک شدن کدر به نظر برسد، در طول استعمال بچکد یا فرورفتگی پیدا کند و احتمال این که پس از خشک شدن جای ضربات قلم مو در آن مشخص باشد بیشتر است.
برای یک جلاکاری اثربخش نقاشی رنگ روغن هشت گام ساده وجود دارد
• در جلاهای رقیق شده امکان به وجود آمدن حباب وجود دارد، حواستان را جمع کنید.
• قلم مو را در ضربات طولانی و یکدست حرکت دهید تا کل سطح از بالا تا پایین پوشش داده شود و در همین حال به تدریج از یک سمت به سمت دیگر حرکت کنید.
• در طول کار لایه جلا را در زوایا به دقت بررسی کنید تا حبابی ایجاد نشده باشد. در صورت مشاهده حباب بلافاصله آن ها را یکدست کنید.
• وقتی یک قسمت را رها کردید به قسمت هایی که جلاکاری آن ها را انجام داده بودید برنگردید. اگر این کار را انجام دهید، رزین های خشک را به داخل قسمت خیس می کشانید که این کار در رنگ های تیره باعث ایجاد تیرگی و ماتی می شود. اگر یک قسمت از قلم افتاده بود اجازه دهید کار کاملا خشک شود سپس جلاکاری را مجددا انجام دهید.
• پس از جلاکاری، توصیه می شود که سطح نقاشی رنگ روغن را با یک پلاستیک محافظ به صورت سایبان بپوشانید.
نقاشی رنگ و روغن، نقاشی آبرنگ، گواش، اکریلیک، اکولین، همه ما بارها این نام ها را شنیده ایم اما تفاوت این نقاشی ها چیست؟
نقاشی(1) هنری است تصویری و دوبعدی که بر روی سطح اجرا می شود و در آن عمق وجود ندارد. هرچند غالب آثار نقاشی عمق و فضا را به بیننده القا می کنند لیکن این القا ذهنی و نتیجه رعایت قواعد خاصی است.
هنر نقاشی هم در زمره هنرهای زیبا(اصلی) و هم هنرهای صناعی(فرعی) مطرح بوده است. این هنر علاوه بر زیباییِ صرف در تزیین اشیا مصرف کردنی نیز به کار رفته است.نقاشی همواره روی سطح جریان دارد. مواد اصلی این هنر،سطح ، نقاشی و رنگ است.
تعریف سطح
سطح تابلو زمینه ای از گچ، سنگ، سفال، کرباس، کاغذ، پارچه ابریشمین و... است.
تعریف رنگ
رنگ ماده ای است رنگین که از خاک(مواد معدنی)، مواد گیاهی و شیمیایی تهیه می شود.مواد مزبور را ابتدا سائیده و مانند پودر نرم می کنند و با مایعی می آمیزند.(2)
انواع نقاشی ها
بسته به چگونگی سطح و رنگ نقاشی ها به چند دسته تقسیم می شوند(3):
الف- فرسک (Fresco)
فرسک عبارت است از نقاشی دیواری بر روی گچ مرطوب یا آهک(4) که عموما به وسیله ی آبرنگ صورت می کیرد. به کار بردن آبرنگ از آن نظر است که رنگ ها در متن دیوار نفوذ کنند و جزئی از زمینه به نظر آیند. نقاشی فرسک معمولا در خدمت هنر معماری به کار می رود و در واقع جزئی از هنر معماری است. باید دانست که منظور از فرسک، بزرگ کردن نقوش یک تابلوی معمولی نیست بلکه فرسک جزئی است از فضای داخلی بنا و می باید با توجه به مکان و بنای اصلی و متناسب با آن ساخته شود. برای آن که چشم از هر جهت که به فرسک می نگرد، ارضا گردد باید فرسک ساده و واجد ترکیباتی(کمپوزیسیون) واضح باشد و خطوط و رنگ ها کاملا آشکار و تا حدی زننده جلوه کنند.
از ویژگیهای دیگر اکرلیک این است که این رنگها برای ایجاد بافت در سطوح مناسبند چون غلظت بالایی دارند و به سرعت خشک میشوند. رنگ اکریلیک انعطاف پذیر است و به همین علت روی تمام سطوح از جمله مدلهای خمیر کاغذ پارچه و کفش قابل استفاده است. امروزه پر کاربردترین وسیله نقاشی اکرلیک است.
ب- نقاشی روی چوب (Painting on Wood)
این گونه نقاشی بر روی بومی است که بر چوب آماده ساخته اند. در این نوع نقاشی رنگ ها را با تخم مرغ می آمیزند و از قلم موهای ظریف استفاده می کنند.
شیوه کار بدین ترتیب است که ابتدا سطح را با پارچه ی کتانی می پوشانند، سپس روی این پارچه را پوشش هایی از مخلوط گل سفید و روغن بزرک(گچ پارسی) می مالندو نقاش روی بوم، طرح اولیه را با تمام جزییاتش نقش و سپس رنگ آمیزی می کند.
ج- نقاشی رنگ و روغن(Oil Color)
در نقاشی رنگ و روغن، مایعی که رنگ را با آن می آمیزند، روغن است. رنگ روغنی دیر خشک می شود و به نقاش آزادی عمل می دهد که قلم موهای ضخیم تر و در نتیجه تکه رنگ های زیادتری به روی بوم نقاشی بزند. برخی نقاشان بوم خود را به سبک نقاشی روی چوب آماده می کنند.
د- نقاشی آب رنگ (Water Color)
نقاشی آب رنگ، نقاشی روی کاغذ یا پارچه ابریشمی است که به کمک رنگ آمیخته با آب و ماده ای که دارای چسب باشد مثل سریش .
ر- نقاشی پاستل (Pastel)
پاستل (گچ رنگی) از اختلاط رنگریزه های خشک با صمغ به صورت قلمه ی گچی نرم و یا مداد رنگی ساخته می شود. پاستل به دو صورت در بازار موجود است: پاستل خشک، پاستل روغنی
س- نقاشی اکرلیک (Painting with Acrylic)
اکرلیک نوعی رنگ است که از اختلاط پودر رنگ و نوعی چسب حاصل می شود. از ویژگی های مهم این رنگها آن است که تا زمانی که خشک نشده با آب ترکیب می شود اما پس از خشک شدن دیگر با آب ترکیب نمی شود و در نتیجه نقاشی ضد آب می شود. از ویژگیهای دیگر اکرلیک این است که این رنگها برای ایجاد بافت در سطوح مناسبند چون غلظت بالایی دارند و به سرعت خشک میشوند. رنگ اکریلیک انعطاف پذیر است و به همین علت روی تمام سطوح از جمله مدلهای خمیر کاغذ پارچه و کفش قابل استفاده است. امروزه پر کاربردترین وسیله نقاشی اکرلیک است.
ص- نقاشی گواش (Gouache)
گوآش رنگماده ای کدر و پوشاننده ولی محلول در آب است. آن را "رنگماده پستر" نیز نامیده اند. غالبا برای ایجاد سطح های رنگی تخت از این رنگماده استفاده می شود. ولی میتوان جلوه های رنگ و روغنی نیز از آن بدست آورد. نگارگران قدیم ایرانی از رنگماده ای شبیه گوآش استفاده می کردند و آن ر ا رنگ جسمی می نامیدند.
ط- نقاشی با اکولین (Ecoline)
اکولین در واقع جوهر رنگی است. رنگهای اکولینی جلوه هایی مانند آب رنگ ایجاد می کنند ولی به دلیل جوهری بودن، آثار بدست آمده از این نقاشی ها بسیار شفاف و درخشان است . به همین دلیل از رنگهای اکولینی بیشتر در تصویرگری کتب کودک و یا کارهای گرافیکی تبلیغاتی استفاده می شود. حلال اکولین نیز آب است.
پی نوشت:
1- نقل از معین.محمد: فرهنگ فارسی
2- وزیری، علینقی، تاریخ عمومی هنرهای مصور،ج1،صص34-39
3- همان
4- در مناطق مرطوب بهتر است از آهک استفاده شد چرا که گچ رطوبت را به خود جذب می کند و ساختار نقاشی را تحت الشعاع قرار می دهد.
سمیه رمضان ماهی
بخش هنری تبیان
منبع:
تاریخ هنر نقاشی و مینیاتور در ایران/ تیمور اکبری و پوریا کاشانی/ انتشارات سبحان نور
فرهنگ فارسی/ محمد معین
تاریخ عمومی هنرهای مصور/ علینقی وزیری/ ج1
دایره المعارف هنر/ رویین پاکباز، انتشارات هنر معاصر
Painting with Acrylics, by Arnold Lowrey, Publisher: Search Press, 2006
انواع كاغذ : كاغذ هاي زبر و ضخيم و داراي بافت درشت مانند: گراف ضخيم، فيلي، پاستل را مي توان براي طراحي با زغال، گچ، پاستل و مداد شمعي به كار برد. كاغذ پاستل براي كار با مداد، زغال و پاستل مناسب است. كاغذ اشتنباخ با بافت زبر متوسط براي كار با مداد و زغال به كار مي رود.
كاغذهاي گلاسه براي طراحي با قلم فلزي و ماژيك مناسبند. كاغذ بوچر براي طراحي با مدادهاي نرم، مداد شمعي و زغال كاربرد دارد. كاغذهاي مكنده و ضخيم كه آب را به خود جذب مي كنند براي كار با آب مركب، آبرنگ و گواش مناسب هستند. ولي كاغذهاي خيلي نرم و داراي بافت متراكم و فشرده براي كار آبرنگ مناسب نيستند. كاغذهاي خيلي نرم مانند خشك كن عمل كرده نوك قلمو در حين حركت روي آنها گير مي كند.
کاغذهای مناسب برای مداد رنگی متنوعند. به جز کاغذهای صیقلی (کاغذ گلاسه)و کاغذهای خیلی زبر میتوان از هر کاغذی استفاده کرد، از کاغذهای بسیار مرغوب گرفته تا کاغذهای بستهبندی. کاغذهای مرغوب ضخیم هستند و بافت کاملا فشرده دارند.حتی کاغذهای رنگی، به ویژه کمرنگ نیز برای نقاشی با مدادرنگی بسیار مناسبند. بسته به درشتی بافت کاغذ و پرزهای آن، اثر هنری حالت متفاوتی به خود میگیرد .
کاغذهای نرم:این نوع کاغذها بدون بافت هستند، بنابراین برای تمرین نقاشی با آبرنگ بسیار مناسبند. بدیهی استف هر قدر کاغذ نرم تر باشد،آبرنگ پس از خشک شدن بر آن تیره تر به نظر میرسد. کاغذی که قدرت جذب بیش تر آب را دارد ، آبرنگ بر ان کمرنگ تر دیده می شود.پشت و روی کاغذها هم کمی با هم فرق دارند و کار روی هر طرف با طرف دیگر متفاوت است. استفاده از کاغذ نرم به صورت خشک یا تر نیز در چگونگی کار تاثیر دارد. نشان دادن جزئیات بر کاغذ نرم و خشک راحت تر است و از کاغذ نرم و مرطوب برای نشان دادن فضاهای دور یا مه گرفته استفاده میشود. منبع:Zemanz.con
آکریلیک یکی از انواع رنگ های نقاشی است که غلظت بالایی دارد و به سرعت خشک می شود. از این رنگ ها بیشتر به منظور ایجاد بافت در سطح استفاده می کنند. آکریلیک به راحتی با آب رقیق می شود. بعضی وقت ها نقاشی های آکریلیک را با نقاشی های رنگ و روغن یا حتی آبرنگ اشتباه می گیرند. این اشتباه در نتیجه غلظت استفاده شده از رنگ های آکریلیک به وجود می آید. به طور مثال، هرچه رنگ غلیظ تر و پررنگ تر باشد به رنگ های روغنی و هر چه رقیق تر باشد به رنگ های آبرنگ شباهت دارد.
نحوه استفاده از این رنگ ها نیز به هنرمند آن بستگی دارد. بعضی ها از این رنگ به طور خلاقانه ای بهره می گیرند و تعدادی دیگر برای استفاده در نقاشی های ساده از رنگ های آکریلیک استفاده می کنند.
رنگ روغن:
بسیاری از هنرمندان علاقه مند به نقاشی با رنگ روغن هستند. دلیل این امر را نیز می توان دیر خشک شدن این رنگ ها ذکر کرد. مزیت دیر خشک شدن رنگ های روغنی در این است که هنرمند زمان زیادی برای تصحیح، درست کردن و اعمال تغییرات روی طرح خود دارند. آنها همچنین می توانند از لعاب های روغنی نیز روی نقاشی های خود استفاده کنند. برای دیرتر خشک شدن نقاشی های رنگ و روغن تکنیک ها و روش های مختلفی وجود دارد.
برای نقاشانی که به روش رنگ و روغن نقاشی می کنند، همیشه راهی برای تصحیح و ویرایش نقاشی وجود دارد. نقاشی با تکنیک رنگ روغن به قلم موهای تخت نیاز دارد که روی بوم کشیده می شوند. بوم اصولا از جنس کرباس است. اما از کاغذ و چوب و مقوا هم می توان به عنوان زمینه استفاده کرد. تکنیک رنگ روغن از قرن شانزدهم محبوبیت و رواج بسیاری پیدا کرد.
دیر خشک شدن این رنگ ها اگرچه مزیت مهم و اصلی آنهاست اما گاهی برای کشیدن بخشی از نقاشی باید روزها منتظر خشک شدن رنگ بخش موردنظر شد. به همین دلیل، نقاش هایی که از تکنیک رنگ و روغن استفاده می کنند باید صبر زیادی داشته باشند. در اصل این نوع نقاشی نیاز به زمان زیادی دارد. برای کشیدن تابلوهای نقاشی رنگ روغن، باید حتما تکنیک ها و متدهای آن را به خوبی یاد گرفت.
رنگ کردن طرح های تزئینی روی چینی فوق العاده می باشد اما باید دقت کنید که از رنگ های سفال غیر سمی استفاده نمائید. توجه داشته باشید که از کشیدن طرح های نقاشی شده روی مناطقی که در تماس با مواد غذائی می باشند نظیر لبه فنجان ها یا لیوان ها یا داخل آنها ممانعت کنید. دامنه و وسعت رنگ مینائی سفال برای تزئینات روی ظروف چینی را می توان کاسته یا افزایش داد بنابراین دقت کنید که مطابق دستور راهنمای کارخانه تولید آن درباره طرز استفاده و کاربرد نوع به خصوصی که انتخاب کرده اید، عمل نمائید. دستورات راهنما همچنین جزئیاتی در رابطه با اینکه چطور طرح خود را ثابت نموده تا دوام و استحکام آن بیشتر باشد و طرز تمیز کردن قلم موها و دیگر تجهیزات توضیح خواهد داد.
▪ آماده کردن سطوح
دقت نمائید سطوح چینی را که برای تزئین انتخاب می کنید تمیز و خشک باشند. ابتدا ظرف چینی را در آب داغ با کف صابون بشوئید و آب بکشید سپس صبر کنید تا خشک شود. اگر ظرف چینی را تازه خریده اید در محلول ۶۰۰ میلی متر آب گرم و ۱۰ میلی لیتر سرکه بشوئید. این عمل هرگونه اثر انگشت چرب را از سطح آن تمیز می کند. همچنین می توانید از همین محلول برای تمیز کردن کاشی ها دیوار قبل از نقاشی کردن آنها استفاده نمائید.
▪ انواع نقاشی
انواع متفاوت رنگ برای تزئین چینی وجود دارد که شما می توانید از هر یک از آنها استفاده نمائید. رنگ مینای سفال سرد که نیازی به آماده کردن آن نیست اما این نوع رنگ همیشه برای سطوحی که در تماس با مواد غذائی هستند مناسب می باشد و یک لایه آستر رنگ جلا برای محافظت از طرح شما در برابر صدمات احتمالی روزمره لازم می باشد.
انواع دیگر رنگ مینای سفال هنگام خشک شدن طرح به وسیله فر خانگی گرم و رنگ آنها ثابت می شود.
▪ قلم موها
برای کشیدن طرح از قلم موی نقاشی استفاده نمائید. اگر چه قلم موهای با پرز سمور بهتر می باشند اما گران قیمت هستند که به جای آنها می توانید از قلم موهائی با پرز سنجاب یا پرز مصنوعی استفاده نمائید به هرحال هر نوع قلم موئی را که انتخاب می کنید پس از استفاده نمودن و قبل از اینکه رنگ مینا روی پرزهای آنها خشک شود کاملاً تمیز کنید. نوع به خصوصی از رنگ مینا حلال در آب هستند. بنابراین قلم موها و جای نگهداری آنها را می توانید به آسانی در آب گرم و صابون بشوئید اما انواع دیگر ممکن است نیاز به حلال معمولاً الکل سفید یا تینر داشته تا تمیز شوند. دقت کنید دستور راهنمای کارخانه نوع رنگی را که انتخاب می کنید مطالعه نمائید. قلم موهای تمیز شده را به صورت ایستاده روی دسته در محفظه تمیزی نگه دارید.
▪ تزئین کردن
برای جلوگیری از ایجاد لکه و سیاهی، قبل از ادامه دادن کار روی طرحی که کار می کنید بگذارید تا کاملاً خشک شود. دقت نمائید هرگونه اشتباهی را بلافاصله پاک کنید زیرا رنگ سفال هنوز مرطوب است. زمانی که قلم موئی را برای رنگ کردن مکان مخصوصی به کار می برید، اندازه قلم مو را متناسب با شکلی که روی آن کار می کنید انتخاب نموده و در صورتی که شک دارید همیشه سعی کنید از سایز کوچکتر از آنچه فکر می کنید مورد نیاز است استفاده نمائید. دقت کنید پرزهای قلم مو زیاد با رنگ آغشته نشود زیرا سبب چکیدن و جاری شدن رنگ از قلم مو می شود و سعی کنید قلم مو را معمولاً در یک جهت (چپ) حرکت کنید.
▪ مراقبتهای بعدی
به خاطر داشته باشید که دوام طرح های نقاشی روی چینی را که خودتان در خانه رنگ می کنید خیلی کمتر از ظروف چینی می باشد که در کوره پخته شده و از فروشگاه ها تهیه نموده اید. این به خصوص زمانی صحت دارد که طرح های روی سفال با رنگ های حلال در آب نقاشی شده اند.
قطعات رنگ شده را به آرامی در آب ولرم با کف صابون بشوئید و دقت کنید با پارچه یا تنظیف روی آنها نکشید و صبر کنید تا به تدریج کاملاً خشک شود. برای ایجاد تزئینات پایدار و ماندگار روی گلدان ها و کاسه ها، آنها را با دو لایه روغن جلای شفاف آستر کنید . این عمل مانع از ایجاد شکاف و ترک خوردگی طرح شما هنگام استفاده نمودن از آنها می شود و به صورت لایه محافظی عمل می نماید. هرگز تکنیک آستر کردن را روی قطعاتی که برای ظروف غذا استفاده می شود به کار نبرید
نقاشی آبستره یک سبک هنری آزاد، گیرا و بدون مرز است. مفهوم چنین آثاری صرفا به تفسیر تماشاگر از آن ها بستگی دارد. آبسترکسیون یک سبک هنری است که در آن اشکال قابل تشخیص وجود ندارد. هنرمند به هنگام استفاده از آکریلیک، آزادانه می تواند از طیف گسترده ای از تکنیک های مخفی در ارتباط با خطوط، رنگ ها، اشکال و بافت ها استفاده کند و سبک آبستره خاص خود را ارائه دهد.
پس زمینه های غیر معمول
با استفاده از این تکنیک، هنرمند برای تشکیل پس زمینه بوم نقاشی آبستره خود، یک کولاژ یا سطح تار و پود دار می سازد. هنرمند ممکن است بوم را با لایه ای از کاغذ مچاله، بپوشاند، بوم نقاشی را با رنگ یا گچ پاریس بپوشاند، و یا متناوبا برای ایجاد بافت زمینه ای از ژل آکریلیک سنگین و یا خمیر مدل سازی استفاده کند. شاخه های کوچک، علف ها، برگ ها و یا ماکارانی خشک را نیز می توان برای ایجاد یک پس زمینه قابل لمس و دکوراتیو، به صورت تصادفی یا تحت یک الگوی منظم بر روی بوم نقاشی چسباند. برای افزودن جذابیت های دیداری، می توان اقلامی مثل روزنامه، برچسب های مواد غذایی، کاغذ کادو و بلیط اتوبوس را در نیز قالب کولاژ ساخت. سپس هنرمند برای تکمیل نقاشی آبستره خود، رنگ آکریلیک را به مقدار کم یا زیاد بر روی پس زمینه کار می کند.
بافت رنگی
یکی دیگر از ترفندهایی که هنرمندان از آن استفاده می کنند این است که سعی می کنند با استفاده از خود رنگ، بافت و تار و پود ایجاد کنند. هنرمند ممکن است شن و ماسه هنری و چسب سفید هنری را با رنگ اکریلیک مخلوط کند و سپس با استفاده از آن سطح بوم را به شیوه ای آبستره رنگ آمیزی کند. به این ترتیب یک بافت ریگ دار و دانه ای به دست می آید که به ایجاد تضادهای بافتی در تابلوی نقاشی کمک خواهد کرد. مواد دیگری نیز می توانند مورد استفاده قرار گیرند از جمله: گلوله های های پلی استایرن و یا خاک اره.
اعمال جایگزین
رنگ اکریلیک را نباید با استفاده از قلم موهای سنتی بر روی بوم به کار برد. روش های مختلفی برای استفاده از آن وجود دارد: رنگ آمیزی با انگشت، مالش پارچه، با استفاده از اسفنج، مهر زنی و یا اعمال رنگ به طور مستقیم از تیوب بر روی بوم. اشیاء طبیعی مثل شاخه های کوچک، سنگ یا علف نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرند و یا با ترکیب اکریلیکی مخلوط شوند.
احتمالات
برخی هنرمندان از قوانین احتمال برای ایجاد اشکال آبستره روی بوم استفاده می کنند. هنرمند ممکن است رنگ های مختلف را به طور مستقیم بر روی بوم بپاشد و سپس بوم آغشته به رنگ را با یک ورق کاغذ بپوشاند. سپس برای این که رنگی که در زیر کاغذ قرار دارد پخش شود، کاغذ را فشار دهد. وقتی کاغذ برداشته می شود، نتیجه کار یک اثر هنری آبستره است که رنگ های آن به شکل کاملا اختیاری ترکیب شده اند. مالش، روش دیگری است که هنرمندان برای ایجاد اشکال و الگوهای آبستره از آن استفاده می کنند. به عنوان مثال، هنرمند با پیدا کردن یک بافت غیر معمول بر روی یک شبکه فلزی و یا یک قالب سنگ سازی، ممکن است ورق کاغذی را روی سطح دارای بافت آن قرار دهد و با یک مداد گرافیتی و یا قطعه ای از زغال چوب روی آن مالش دهد. این هنرمند می تواند از الگوی ایجاد شده در تابلوی نقاشی دیگری که با متد آبستره خلق شده استفاده کند.
تکنیک های طراحی با مداد شمعی، روش های مختلفی را شامل می شوند که هر یک برای تصویری که قرار است کشیده شود، مناسب است. برای کسانی که تا به حال از این وسیله استفاده نکرده اند، یاد گرفتن روش استفاده از تکنیک های متفاوت آن، شانس بیشتری برای خلق آثاری با کیفیت بالا به وجود می آورد. بهتر است برای شروع از پد طراحی استفاده کنید و خود را به گرفتن مداد شمعی در دست عادت دهید و برای ایجاد افکت های مختلف، فشارهای مختلف لازم را اعمال کنید. با تمرین، می توانید آثار رئالیستیک شگفت انگیزی خلق کنید.
طرح اولیه
طرح اولیه نقاشی با مداد شمعی، معمولا با مداد کشیده می شود. این مداد باید مداد نرمی مثل مداد BBباشد که برای فرآیند پخش رنگ که در نقاشی های مداد شمعی از آن استفاده می شود مناسب است. طرح کلی تصویر را بکشید. برای تمرین طرح کلی صورت نمونه خوبی است. طرح پایه ای صورت و مو و محل اجزای صورت ایده خوب و نقطه آغاز مناسبی برای کار با مداد شمعی است.
رنگ آمیزی زمینه ای
رنگ آمیزی زمینه ای به گونه ای انجام می شود که وضوح آن از تصویر واقعی کمتر باشد. با جاروزنی جزئی مداد شمعی (حرکت رفت و برگشتی)، رنگ ملایم اما فوق العاده ای به دست می آید. به محض انجام این کار، با نوک انگشت عمل پخش رنگ مداد شمعی را انجام دهید تا افکت یکدستی ایجاد شود. از لبه های صورت شروع کنید و به سمت خارج صفحه حرکت کنید تا زمینه یکدست به نظر برسد و با ترکیب اصلی تصویر در هم آمیخته شود.
تکنیک های سایه زنی
در سایه زنی زمینه از رنگی کمی تیره تر استفاده کنید و در اطراف لبه های صورت و تصویر سایه ایجاد کنید. سایه ها بیشتر باید آبستره باشند تا اینکه با خطوط مستقیم کشیده شوند. رنگ تیره را با نوک انگشت پخش کنید تا با تصویر در هم آمیخته شود و یکدست به نظر برسد و ایجاد سایه کند.
رنگ های پوست
مداد شمعی را انتخاب کنید که نزدیک ترین رنگ را به رنگ پوست دارد. اغلب در ست مداد شمعی های با کیفیت، این رنگ گنجاده می شود. با استفاده از این مداد، خیلی کمرنگ سطح پوست را رنگ کنید. در واقع بار دیگر کل صورت را رنگ می کنید اما این بار آنقدر کمرنگ این کار را انجام می دهید که خطوط مداد از زیر آن مشخص است. با استفاده از مداد شمعی سفید، در پوست زیر چشم و کناره های گونه رنگ روشن به کار ببرید و برجستگی هایی ایجاد کنید. با انگشت به ملایمت رنگ را پخش کنید. قسمت هایی که باید تیره تر به نظر برسند را با رنگ های کمی تیره تر، تیره تر کنید.
1 ـ ابتدا سطح مورد نظر را کاملا سمباده بزنید و توسط دستمال کاملا آن را پاک کنید، با رنگ کرم گرانیتی رنگ کنید و بگذارید کاملا خشک شود. دقت کنید می توانید قبل از رنگ کردن ابتدا سطح را با رنگ اکریلیک متناسب با رنگ گرانیتی مورد نظرتان کاملا رنگ کرده و بگذارید کاملا خشک شود، سپس رنگ گرانیتی را روی این رنگ بزنید.
2 ـ طرح مورد نظر را با کاربن یا به شکل آزاد روی سطح ظرف منتقل کنید یا بکشید.
3 ـ توسط ماده ی کنتور پاستا سفید رنگ پررنگ سطح نقاشی مورد نظر را پر کنید و بگذارید کاملا خشک شود. چنانچه سطح پاستا یکنواخت نبود پس از خشک شدن مجدداً آن را با پاستا پر کنید اما صاف بودن سطح کار، مهم نیست.
4 ـ توسط قلم رنگ دیگری از گرانیت با تناژ تیره تر انتخاب کرده و رنگ کنید، تیره یا روشن بودن رنگ به سلیقه شما بستگی دارد. در انتها با اسپری ثابت کننده ی مات، سطح کار را ثابت کنید.